Найти на сайте: параметры поиска

Увага!!! Невялікія апавяданні і вершы пададзены ў поўным варыянце.



Паэтонім

   Паэтонім – уласнае імя, выкарыстанае пісьменнікам у яго творы (у назве ці ў самім тэксце).
   У мастацкіх творах онімы (імёны, прозвішчы і мянушкі людзей, геаграфічныя назвы, назвы устаноў, арганізацый і г. д. ), апрача прымет знака, якому ўласціва адназначнасць, маюць яшчэ і прыметы вобраза: дапамагаюць тыпізаваць і ахарактарызаваць нейкую з'яву, выявіць адносіны да яе аўтара і апаведача і г. д.
   У літаратурных творах, у тым ліку паэтычных, нямала прыдуманых паэтонімаў, выкарыстанне якіх абумоўлена рознымі мастацкімі задачамі (нацыянальнай, сацыяльнай і псіхалагічнай характарыстыкай аб'ектаў і прадметаў выяўлення, указаннем на іх важнасць, актуальнасць і інш.). Асобныя паэтонімы не толькі ўваходзяць у тэксты твораў, але становяцца назвамі іх, іх раздзелаў і нават асобных кніг («Янка і свобода», «Тарасова доля», «Украіне» Янкі Купалы, «Чымган», «Янку Купалу», «Маёй Марусі» Якуба Коласа, «У Луўры», «Перад Джыякондай» Максіма Танка, «Азбука Васі Вясёлкіна» Васіля Віткі, «Ясельда» Яўгеніі Янішчыц, «Адам і Ева», «Куліна», «Вечалле» Рыгора Барадуліна, «Стомленасць Парыжам» Леаніда Дранько-Майсюка і інш.).
   У творах кожнага значнага паэта выкарыстоўваюцца дзесяткі, нават сотні паэтонімаў. Так, Якуб Колас толькі для найменняў персанажаў ужыў 252 мужчынскія імені і 142 жаночыя, для назваў твораў – звыш 160 паэтонімаў. Пры літаратуразнаўчым аналізе патрэбна звяртаць увагу і на паэтонімы, на якіх нярэдка сыходзяцца асноўныя сэнсавыя вектары твора.

Крыніцы артыкулаў:

Рагойша В. П. Літаратуразнаўчы слоўнік: тэрміны i паняцці: для школьнікаў i абітурыентаў – Мінск: Народная асвета, 2009. – 303 с.
Рагойша В. П. Паэтычны слоўнік. – 3-е выд. – Мінск: Беларуская навука, 2004. – 576 с.
Слоўнік лінгвастылістычных і тэксталагічных тэрмінаў. Складальнікі: Абабурка М. В., Казімірская Т. А, Саўчанка В. М. – Магілёў: УА «МДУ імя А. А. Куляшова», 2012. – 284 с.

Тэорыя літаратуры: дапаможнік для студэнтаў філалагічных спецыяльнасцей ВНУ / В.І. Яцухна; Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь, Гомельскі дзяржаўны універсітэт імя Ф. Скарыны. – Гомель: ГДУ імя Ф. Скарыны», 2006. – 279 с.