Найти на сайте: параметры поиска

Увага!!! Невялікія апавяданні і вершы пададзены ў поўным варыянце.



Паланізмы

   Паланізмы — словы або выразы, запазычаныя з польскай мовы.
   Такіх слоў у беларускай мове даволі шмат з той прычыны, што яна развівалася ў суседстве з польскай мовай. Большасць з іх увайшла ў слоўнік беларускай мовы і зараз нічым не адрозніваецца ад уласна беларускіх слоў (торба, лічба, зброя, рахунак, кошт, марна, здрада). Аднак у мастацкіх творах нярэдка ўжываюцца з пэўнай выяўленчай мэтай словы з польскай мовы, якія захоўваюць адзнакі свайго паходжання. Значную колькасць такіх слоў знаходзім у творах Вінцэнта Дуніна-Марцінкевіча, Францішка Багушэвіча і іншых беларускіх пісьменнікаў XIX ст. Тлумачыцца такая акалічнасць недастатковай распрацаванасцю слоўніка беларускай літаратурнай мовы ў тыя часы. Так, у паэме Францішка Багушэвіча сустракаем словы: марац (сакавік), трэйчы (тройчы), лэб (лоб), прэндка (хутка), чварты (чацвёрты), шчэры (шчыры) і г. д.
   Паланізмы ўжываюцца нярэдка ў сатырычных або гумарыстычных творах, напрыклад у вершы Кандрата Крапівы «Ад пачосткі ныюць косткі».

Крыніцы артыкулаў:

Рагойша В. П. Літаратуразнаўчы слоўнік: тэрміны i паняцці: для школьнікаў i абітурыентаў – Мінск: Народная асвета, 2009. – 303 с.
Рагойша В. П. Паэтычны слоўнік. – 3-е выд. – Мінск: Беларуская навука, 2004. – 576 с.
Слоўнік лінгвастылістычных і тэксталагічных тэрмінаў. Складальнікі: Абабурка М. В., Казімірская Т. А, Саўчанка В. М. – Магілёў: УА «МДУ імя А. А. Куляшова», 2012. – 284 с.

Тэорыя літаратуры: дапаможнік для студэнтаў філалагічных спецыяльнасцей ВНУ / В.І. Яцухна; Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь, Гомельскі дзяржаўны універсітэт імя Ф. Скарыны. – Гомель: ГДУ імя Ф. Скарыны», 2006. – 279 с.