Тэме бальшавіцкага таталітарызму прысвечаны такія творы Васіля Быкава, як "На чорных лядах", "Перад канцом" і "Жоўты пясочак".
У апавяданні "На чорных лядах" аўтар звяртаецца да нядаўняй гісторыі – Слуцкага ўзброенага паўстання 1920 г., накіраванага супраць бальшавіцкай акупацыі Беларусі. Восем чалавек, знясіленых, без ежы і патронаў, адважваюцца на самагубства: яны капаюць сабе агульную магілу і па чарзе кладуцца ў яе. Гэтыя людзі, якія хацелі дабра сабе і свайму народу, свядома ідуць на смерць не з-за нейкага фанатызму, а кіруюцца гуманістычным меркаваннем: не "пацягнуць на пакуты іншых, тых, дзеля каго, па сутнасці, распачалі" паўстанне. З васьмі чалавек застаўся жыць толькі пятнаццацігадовы Валодзька Сулашчык, якому камандзір даручыў закапаць і зруйнаваць з зямлёй магілу паўстанцаў. Выратаванне Валодзькі – надзея на тое, што трагічная самаахвярнасць паўстанцаў не згіне бясследна ў гісторыі, не забудзецца нашчадкамі.
Праз трагедыю герояў твора аўтар паказвае нацыянальную трагедыю, выкрывае зло, што прынёс беларускаму народу бальшавізм.
Похожие статьи:
Васіль Быкаў → Васіль Быкаў - Пайсці і не вярнуцца
Пераказы → Слуцкія паясы
Васіль Быкаў → Васіль Быкаў - Аблава
Васіль Быкаў → Аблава. Трагедыя Хведара Роўбы і яго сям'і
Васіль Вітка → Васіль Вітка - Ёсць на зямлі