Найти на сайте: параметры поиска

Увага!!! Невялікія апавяданні і вершы пададзены ў поўным варыянце.



Тодар Кляшторны

Фатаграфія Тодара Кляшторнага   Паэт Тодар Кляшторны нарадзіўся ў 1903 годзе ў вёсцы Парэчча Лепельскага павета Віцебскай губерні. Служыў у Чырвонай Арміі, вучыўся на рабфаку, скончыў філалагічны факультэт БДУ, працаваў у рэдакцыях мінскіх газет і часопісаў на Беларускім радыё. Быў сябрам літаратурных аб’яднанняў «Маладняк», «Узвышша», «БелАПП».
   Першыя вершы надрукаваў у 1925 годзе (часопіс «Аршанскі маладняк»). Выйшлі зборнікі вершаў «Кляновыя завеі» (1927), «Светацені» (1928), «Ветразі» (1929), «Праз шторм на штурм» (1934), паэма «Палі загаманілі» (1930) і кніжка-малюнак для дзяцей «Пра зайца, ваўка і мядзведзя» (1935).
   Як і многія маладыя пісьменнікі таго часу, ён шчыра прыняў ідэі Кастрычніка, апяваў рэвалюцыйнае абнаўленне, выказваў веру ў светлую будучыню сваёй Бацькаўшчыны. Аднак назіральны паэт-рамантык не мог не бачыць таго негатыўнага, што ўсё больш яскрава праяўлялася ў грамадстве з умацаваннем таталітарызму. Матывы расчараванасці ў абвешчаных рэвалюцыйных ідэалах можна заўважыць ужо ў паэме «Калі асядае муць» (напісана ў 1929 годзе) і пазнейшых вершах паэта. Вельмі афарыстычна выказаўся паэт пра новую сітуацыю ў такіх радках:

 

Ходзім мы пад месяцам высокім,
А яшчэ — пад ГПУ
(«Калі асядае муць»)


   Тодара Кляшторнага папракалі ў песімізме, багемнасці, упадніцкіх настроях, і, галоўнае, у тым, што ён адышоў ад тэмы «вялікага будаўніцтва».
   У такой атмасферы паэт не мог па-сапраўднаму а ддацца творчасці, пісаць сваю лірыку. Таму Тодар Кляшторны заняўся перакладчыцкай работай. Ён перастварыў на беларускую мову асобныя творы У Маякоўскага, М. Асеева, А. Безыменскага, М. Галоднага, А. Лахуці, Л. Первамайскага, разам з Міхасём Багуном пераклаў папулярны на той час раман Ф. Панфёрава «Брускі».
   Але і тут не далі належным чынам папрацаваць беларускаму паэту. 3 лістапада 1936 года Тодара Кляшторнага арыштавалі органы НКУС і 3 кастрычніка 1937 года пасля доўгіх катаванняў расстралялі на ўскраіне парка Чалюскінцаў. Было тады паэту 34 гады.

 

 

Крыніца: Расстраляная літаратура: творы беларускіх пісьменнікаў, загубленых карнымі органамі бальшавіцкай улады / уклад. Л. Савік, М. Скоблы, К. Цвіркі, прадм. А. Сідарэвіча, камент. М. Скоблы, К. Цвіркі. – Мінск: Кнігазбор, 2008. – 696 с. [8] с.: іл. – («Беларускі кнігазбор»: Серыя 1. Мастацкая літаратура).