Якуб Колас - Зло — не заўсёды зло

Увага! Поўны змест

   Цэлае лета вісеў Жолуд на старым дубе.
   Невядома, як далей, а пакуль ён быў малы, вялікага гора зазнаць яму не прыйшлося. Праўда, на яго тады ніхто не зварачаў і ўвагі: як бы яго і на свеце не было. Толькі сонейка, выглянуўшы з-за лесу, узіралася ў яго і пеставала сваім цяплом, бы тая маці.
   А калі, бывала, яно прыпякала надта горача — любоў часта пераходзіць свае граніцы — маленькі Жалудок хаваўся ў цяньку густых лістоў, як пан пад парасонам, і яму заўсёды было добра.
   Так і вісеў ён, ні для каго не прыметны.
   Але ж, урэшце, вісець яму абрыдла.
   Яно такі і праўда: як бы там ні было добра, але калі гэтае дабро цэлы век астаецца без усякай змены, то яно лёгка перастае быць дабром. Гэтак было і з Жолудам: захацелася яму другога жыцця, так і цягнула яго саскочыць з галіны і пакачацца на мяккай зямлі. Не раз ён ужо парываўся зрабіць гэта.
   Сказаўшы праўду, трохі Вецер у гэтым вінаваты. Бывала, чуць толькі ўзыдзе сонца, гэты жартаўнік і штукар Вецер зараз і падкрадзецца, але так, каб не чуў стары дуб, і пачне баламуціць дубовых сынкоў. Што казаў Жолуд — не ведаю.
   Болей смелы Вецер гаварыў грамчэй, і вось што раз шаптаў ён Жолуду:
   — Дурны ты! я пражыў на свеце болей вякоў, як лістоў на гэтым дубе, і кажу табе: раз у цябе ёсць сіла, ты заўсёды знойдзеш спосаб жыць на свеце, праб'еш сабе дарогу — што жывое, жывым і застанецца.
   А стары дуб тым часам гаварыў так:
   — Сынок! патрывай яшчэ трошкі, падрасці, уздужай. О! ты яшчэ не ведаеш, як цяжка жыць на свеце. Паслухай мяне, старога.
   Ведама, бацька. Шкада яму сына.
   — Не пускае бацька, — ціхенька шаптаў Жолуд на намову Ветру.
   І трэба ж было, каб гэту гутарку прачула свіння! Раз, ужо зусім пад восень, Жолуд убачыў, як пад дуб, рохкаючы, трушком падбягала лапавухая асоба.
   Углядзеўшыся добра, Жолуд абамлеў: на зямлі ляжала шмат такіх жа, як і ён, жалудоў, а свіння хрумстала іх без усякай літасці. На тое ж яна і свіння.
   З вялікага страху бедны Жолуд задрыжэў, вылузаўся з місачкі і ўпаў на зямлю ў двух кроках ад свінні! Але ўпаў ён якраз у тую яміну, што вырыла свіння сваім доўгім лычам.
   І вось што выйшла: свіння хацела паесці жалуды і памагла вырасці аднаму Жолуду, вырыўшы яму пасцельку. Жолуд на другі год прарос і стаў дубком, а свінню людзі закалолі, і яна стала мясам.

Похожие статьи:

Якуб Колас → Карціны роднай прыроды ў паэме «Новая зямля». Жанравыя асаблівасці паэмы

Якуб Колас → Служэнне народу — асноўны абавязак мастака. Паэма «Сымон-музыка»

Якуб Колас → Творчасць Якуба Коласа

Якуб Колас → Духоўнае багацце чалавека ў паэме «Новая зямля»

Якуб Колас → Паэма «Новая зямля» — мастацкая энцыклапедыя жыцця беларускага сялянства