Найти на сайте: параметры поиска

Увага!!! Невялікія апавяданні і вершы пададзены ў поўным варыянце.



Аркадзь Куляшоў - Балада аб чатырох заложніках

Іх вядуць па жытняй сцяжынцы.
Чатырох.
Пад канвоем.
З дому.
Чатырнаццаць — старэйшай дзяўчынцы,
Тры гады хлапчуку малому.
Разам з імі ў падвал халодны
Гоняць цётку — сястру Міная,
А Мінай — гэта бацька іх родны,
Бацька родны,
Мсціўца народны.
Піша вораг аб ім у газетах,
Аб чырвонай
Брыгадзе ягонай,
Па усіх
Былых сельсаветах
Клеюць новы
Загад суровы.
Са слупоў, са сцен, аканіцаў
Пагражаюць Мінаю загадам:
Ён павінен скарыцца,
З'явіцца,
Здацца ў рукі фашысцкім уладам.
I вісіць той загад друкаваны
На Мінаевай хаце і клеці;
А не з'явіцца — расстраляны
Будуць заўтра заложнікі —
Дзеці...
У чаканні смяротнага часу
У падвале дзеці Міная.
З імі цётка іх родная разам,
Ёй таксама расстрэл пагражае.
— А чаму нас вартуюць салдаты? —
Знаць маленькаму хлопчыку трэба. —
А чаму не пускаюць з-за кратаў,
За якімі і сонца, і неба?
А ці скора нас вызваліць татка?
— Скора, — цётка гаворыць малому,
Татка прыйдзе і ўсім нам, дзіцятка,
Волю дасць, і мы пойдзем дадому...
— А чаму не прыходзіць ён?
Сыну
Цяжка ўсё растлумачыць адразу.
— Спі, засні, — суцяшае жанчына
У чаканні смяротнага часу.
Цётка дзецям, уклаўшы малога,
Кажа праўду пра лёс іх суровы.
Не павінен ведаць нічога
Толькі меншы —
сын трохгадовы.
— Вы нічога яму не кажыце, —
Навучае
Дзяцей Міная.
Сын у сне гаворыць аб жыце,
Па якому
Пойдзе дадому.
У астрожнай
Трывожнай
Цішы
Сняцца краты меншаму сыну:
— Тут і мокрыя сцены,
I мышы...
Татка, татка... забыў нас... пакінуў.
— Спі, засні, — суцяшае кабета, —
Спі, сынок, не твая гэта справа.
Спі, наш татка не прыйдзе,
На гэта
Ён не мае бацькоўскага права.
Ноч праходзіць,
Сонца ўзыходзіць,
Заспявалі жаўранкі ў полі.
Іх выводзяць салдаты
За краты.
Хлопчык рад і сонцу, і волі.
Іх салдат
Да сцяны прыстаўляе.
Цэліць кат
У льняныя галовы,
Пачынае
З сына Міная.
Стрэл.
Упаў хлапчук трохгадовы...
Кат ізноў пісталет узнімае...
На сцяне — заложнікаў цені...

Вось і ўсё.
Перад бацькам Мінаем
Станьце, ўсе бацькі, на калені! 

 

 

Адказы на пытанні:
   1. Каб знішчыць партызанскага камандзіра, фашысты ўзялі ў заложнікі яго дзяцей і сястру, а калі ён не з’явіўся – бязлітасна расстралялі. Нельга нават уявіць, якімі патрэбна быць звярамі, каб застрэліць маленькіх дзяцей. Страшны, крывавы твар фашызму адкрываецца перад намі.
   2. Жыта – сімвал жыцця, міру. Нездарма меншаму хлопчыку яно сніцца:

Сын у сне гаворыць аб жыце,
Па якому
Пойдзе дадому.

   Але ён не пойдзе дадому, чытач гэта разумее і ад гэтага кантрасту словы гучаць вельмі трагічна.
   3. "Разрывы" радкоў твора, часта  на асобныя словы, дапамагаюць аўтару лаканічна, выразна, пранізліва-рэзка намаляваць страшную карціну гібелі дзяцей бацькі Міная.
   4. Кульмінацыя (вышэйшы момант напружання) балады – гэта слова "Стрэл".
   5. Апошнія радкі найлепей выказваюць аўтарскія адносіны да падзей:

Вось і ўсё.
Перад бацькам Мінаем
Станьце, ўсе бацькі, на калені!

 

Похожие статьи:

Аркадзь КуляшоўАркадзь Куляшоў - Варшаўскі шлях

Аркадзь КуляшоўАркадзь Куляшоў - Хамуціус

Аркадзь КуляшоўАркадзь Куляшоў - Цунамі

Аркадзь КуляшоўПаэзія Аркадзя Куляшова

БиографииАркадзь Куляшоў