Найти на сайте: параметры поиска

Увага!!! Невялікія апавяданні і вершы пададзены ў поўным варыянце.



Францішак Багушэвіч - Палясоўшчык

(Апавяданне старога лесніка)

   Трэці год ужо быў лесніком на графскай пушчы, хадзіў цягам па лесе, па оступах, і ведаю, што мядзведзь ёсць-то ёсць, але Бог бараніў спаткацца аж да гэтага года: ды і цяпер не ведаю, ці відзеў я мядзведзя, ці не відзеў.
   А вот як было: якраз у задушны дзень. Той дзень на ля-порт мы ўсе сабраліся. Прыйшлі рана, меўся лоўчы паляваць, ды штосьці з жонкай пабіліся, ці што, от так, яму было не да палявання, і пратрымаў нас да вечара, без нічым нічога, а пад вечар загадаў дроў нарубаць, так да ночы звялося.
   Ноч цёмная, мне дахаты трэба ісці праз маю пушчу, праз оступ; дарогі ніякай няма, ідзеш логам, пасля градой, а пасля ізноў оступ; праз ручаёк доўгая старая ёлка, можа, ужо гадоў сто ляжыць вываратня, і па ёй пераходзім, бывала.
   Якраз, даходзячы да той вываратні, думаю сабе: "Вот, Божа барані, цяпер мядзведзь на спатканне..."
   Аж шапка паднялася, аж сэрца ёкае, улез на вываратню, пугач недзе стогне ў старым дубе,— яшчэ страшней стала...
   Калі чую: вываратня аж калышацца, хтосьці ідзе з другога канца на спатканне... Так і ёсць, ён, мядзведзь, сапець, аж страх. А дожджык як з рэшата сыпе. А ведаю я, што мядзведзь палахлівы, але ж і я не надта каб ад яго смялейшы. Дай, думаю, спалохаю я яго. Як зараву я па-мядзведжаму — уга! А ён — шабалдыхць у балота, а крыкнуў, як чалавек: "Ах!"
   Лячу бардзей дахаты, ці не задраў ён маёй каровы? Не, цэла, дзякаваць Богу, ходзе па гародчыку. Я ў хату шусць. "Жонка,— кажу,— мядзведзь за малым не задраў твайто Юзука!" Калі жонкі і ў хаце няма, дзеці спяць, сучка ляжыць пад сталом, смалякі гараць на прыпечку, і бульба прэе. Што за прычына? Я туды, я сюды — няма жонкі; ці не павесілася, думаю, са злосці, што мяне няма, а яна тыкі злая. Калі пачакаўшы трохі, і яна ідзець у хату — уся мокрая, а дрыжыць, як лісток.
   "Жонка,— кажу,— мядзведзь за малым не задраў твайго Юзука".
   "А Божа ж мой, Божа, гэта,— кажа,— пэўне, той самы і мяне, спаткаўшы, хацеў задраць; як зароў, дык аж я ў балота па шыю ўляцела".
   "Гдзе ж ты,— кажу,— яго спаткала?"
   "На чортавай пералазцы (так звецца тая вываратня); ішла цябе спатыкаць ці з двара дахаты клікаць".
   "А я,— кажу,— ішоў дахаты і на той пералазцы спаткаў мядзведзя і спалохаў яго, дык ён у ручай зваліўся".
   "А можа, то я была?"
   "Вот,— кажу,— я бы цябе не пазнаў? То мядзведзь быў, пэўне. Вот ты дык, можа, мяне спаткала, а не мядзведзя".
   "Але? Нябось,— кажа,— я добра прыгледзелася: і морда яго, і хвост кароценькі, і зароў як трэба, аж засмярдзела".
   "А бадай цябе пярун спаліў! Давай, баба, бялізну змяніць!"
   Ну, так і будзе — нячыстая сіла, думаю, нас абое ў мядзвядзёў перакінула, а мы самі і не ведалі, бо і чаго ж мне па-мядзведжаму раўці і ўсё рабіць, як мядзведзь са страху?..
   Дык і хто яго ведае, ці відзеў я мядзведзя, ці не відзеў.

Похожие статьи:

Пераказы, дыктантыГаспадар лесу

Францішак БагушэвічТворчасць Францішка Багушэвіча

Пераказы, дыктантыУ мядзведжай бярлозе

Пераказы, дыктантыНечаканая сустрэча

Янка ЛучынаЯнка Лучына - Стары ляснік