Найти на сайте: параметры поиска

Увага!!! Невялікія апавяданні і вершы пададзены ў поўным варыянце.



Уладзімір Дубоўка - Крот, Мурашка і Лісіца

1

Крот, Мурашка і Лісіца
сустрэліся ля крыніцы.

Піць прыходзілі яны ўсе.
Там струменьчык чысты ліўся

і джурчаў, як чмель над кветкай,
пад бярозавай паветкай.

Прывіталіся спачатку
і дзеньдобрым, і за лапку.

Пачалі пасля ўсе трое
гаманіць пра сёе-тое.

Потым Ліска кажа:
– Дома
нам усё даўно вядома.

Пойдзем лепш у свет шырокі,
паглядзім уласным вокам,

як жыццё ідзе другое,
як яно і дзе якое.

Ўсе згадзіліся на гэтым.
Вандраваць не дрэнна летам!

Крот сабраўся вельмі борзда,
ўзяў з сабою рыдаль востры,

а Мурашка ад кватэры
узяла сваю сякеру.

Ну, Лісіца кожным часам
ходзіць з баявым прыпасам:

востры зуб і хвост пушысты,
каб сляды замесці чыста...
 

2

Крот, Мурашка і Лісіца
маршыруюць па гасцінцы.

Крочаць весела і жвава.
У дарозе ўсё цікава:

дзе узгорак, дзе даліна,
дзе алешнік, дзе ляшчына,

дзе калінавы масточак,
дзе малінавы лісточак...

Птушкі з кожнага іх дрэва
сустракаюць гучным спевам.

Так прайшлі яны ці мала.
Ім прыгоды не трапляла.

Але вось на нейкай мілі
свой паход яны спынілі:

нехта, мабыць, ехаў з возам
і засыпаў сцежку просам.

Што рабіць?
Дабра ім шкода.
Як-ніяк –
пачатак года.

«Кінь вясной у глебу зерне,
дык увосень жменю верне!»

Так Лісіца і сказала:
– Часу ёсць у нас нямала!

Мы, падзякаваўшы лёсу,
пазбіраем гэта проса.

Потым, выпаліўшы ляду,
і пасеем добрым ладам.

Як зародзіць проса наша –
будзем год мы есці кашу!

Утраіх рабіць не цяжка. –
Крот, Лісіца і Мурашка

пазбіралі ў кучу проса,
каб нідзе не засталося.

Ёсць насенне!
Зараз трэба
рыхтаваць для проса глебу!
 

3

Крот, Мурашка і Лісіца
пасядалі на травіцы.

Крот, як знаўца, вокам кінуў
на узгорак, на даліну

і сказаў:
– Каля гары той
можна сеяць нават жыта.

Проса ж будзе –
як трысцё там,
з вельмі добрым умалотам.

Хто з Кратом спрачацца можа?
Ў гэтай справе ўсіх ён зможа, –

колькі Крот зямлі капае,
мабыць, ён і сам не знае...
 

4

Крот, Мурашка і Лісіца,
каб з сяўбою не спазніцца,

падышлі хутчэй да мэты.
Не благі куточак гэты!

Пахадзілі па паляне:
добра скрозь, куды ні глянеш!

Што ж! Пачаць капаць ім трэба, –
языком не зрушыш глебу!

Узяліся ўсе з імпэтам
працаваць на полі гэтым.

I Крату капаць не цяжка,
працавіта і Мурашка.

А Лісіцу хто не знае?
Хлеба лёгкага шукае!

Капануўшы два разочкі,
Ліска села на пянёчку

ды сябрам сваім гаворыць:
– Нас, браткі, пільнуе гора!

Добра бачу ясным вокам,
што гара навісла бокам.

Як заваліцца на поле,
проса нам не мець ніколі.

Не спыняйце вы работу,
я ж пайду наладжу ўсё там.

За гару, ў кусты адразу
наша Ліска падалася.

Там на сонейку вясновым
і заснула у дуброве.

Ліска так гару трымае!
Як, гаротніца, трывае!..

Рые Крот зямлю тым часам,
а з Кратом Мурашка разам.

I да вечара іх двое
ускапалі поле тое.

Як на захад сонца стала,
дык Лісіца наша ўстала.

Падышла:
– Вось добра, хлопцы!
I пасеем, покуль сонца!

Не пашкадаваўшы сілы,
я гару так узмацніла,

каб ніякая навала
нам сяўбу не сапсавала.

Вам лягчэй было намнога,
я – дык ледзь цягаю ногі...

Што адкажаш? – Кожны, пэўна,
працаваў, як мог, сумленна...

Праз плячо узяўшы лубку,
Крот пасеяў проса хутка.

А пасля сяўбы такое
заспявалі разам трое:

     «А мы проса сеялі
        утраіх.
     Наша проса вырасце
        нам для ўсіх.
     Намалоцім проса мы
        повен воз,
     абы толькі просу быў
        добры лёс».
 

5

Крот, Мурашка і Лісіца
разышліся ў той хвілінцы,

каб ізноў пры гэтым просе
ім спаткацца ўсім пад восень.

Час ляціць. На сходзе лета.
Восень крочыць непрыкметна.

Проса жаць прыйшлі з сярпамі
толькі Крот з Мурашкай самі,

а Лісіца і не дбае,
што работа ёсць такая.

Крот з Мурашкай каля проса.
Жне адзін, другі адносіць.

А снапоў на іхнім полі
коп за дзесяць, пэўна, болей.

Як звязалі сноп апошні,
ў іх парадак стаў на пожні.

З лесу крочыць тут і Ліска,
да тарпы падходзіць блізка.

– Ай, ды хлопцы!
Ай, героі!
Як вам дзякаваць за тое?!

Нам усім за працу нашу
ўзнагародай будзе каша!

Усё ж ткі проса малавата!
На траіх дзяліць не варта!

Аддамо таму ўсё збожжа,
хто дабегчы першым зможа

да тарпы праз нашы гоні.
Адным словам, – хто абгоніць!

Крот з Мурашкай кажуць:
– Згода!
Сталі ў рад.
Каманда:
– Ходу!

Ну, Лісіца хвост трубою,
аж ляціць па-над зямлёю.

А Мурашка, што ў карэце,
на хвасце ў Лісіцы едзе.

I не ведае Лісіца,
што Мурашка з ёй імчыцца!

Да тарпы прыбегшы, села
і вясёлы спеў запела:


     «А мы проса сеялі
        утраіх,
     але проса вырасла
        не для ўсіх!

     Гэта проса вырасла
        мне на лёс,
     а Крату з Мурашкаю
        дулю ў нос!»


А Мурашка ззаду кажа:
– Дастанецца мне ўся каша

Ты марудніца якая!
Я даўно цябе чакаю!

Ушчынае гвалт Лісіца
ды з Мурашкаю сварыцца:

– Як, ды што яно такое...
Не згаджаюся з табою!

Хто табе паверыць можа,
што мяне ты пераможаш?

Але Крот прыйшоў да іх тут.
Ён і даў Лісіцы дыхту:

– Як сварыцца вам не сорам?
Спрэчку вырашым мы скора,

каб на добрае ўсім выйшла:
тут да нас бягуць два выжлы.

Мы сюды іх і запросім
рассудзіць аб нашым просе.

Як ускочыла Лісіца, –
не здагоніць бліскавіца.

Знікла ў момант за кустамі.
Крот з Мурашкай сталі самі

малаціць цапамі проса.
Ім яно ўсё дасталося.

А пасля таўчы на крупы
пачалі ў вялізнай ступе.

Як стаўкуць, згатуюць кашу,
дык і казку скончым нашу.

А пакуль таўкуць, мой братка,
пачынай ізноў спачатку:

«Гэй, гэй, таўкачыкі!
Гэй, гэй, дубовыя,
да работы гатовыя.

Сем год бадзяліся,
ў адну ступу сабраліся,
патаўкуць на крупы проса,
каб усім нам дасталося.
А Лісіцы гультаіне
аддамо адну мякіну!

Гэй, гэй, таўкачыкі!
Гэй, гэй, дубовыя,
да работы гатовыя!»

 

Похожие статьи:

Уладзімір ДубоўкаЛірыка Уладзіміра Дубоўкі

БиографииУладзімір Дубоўка

Уладзімір ДубоўкаУладзімір Дубоўка - Часіна ды з сокам рабіны...

Уладзімір ДубоўкаУладзімір Дубоўка - Паляжам мы

Уладзімір ДубоўкаУладзімір Дубоўка - Як сінячок да сонца лётаў