Найти на сайте: параметры поиска

Увага!!! Невялікія апавяданні і вершы пададзены ў поўным варыянце.



Ніна Мацяш - Два браты і сякера

Паводле беларускай народная казкі
 

Мо даўно, а мо нядаўна –
Казкам-байкам што гады? –
У адной палескай вёсцы
Два жылі-былі браты.

I адзін з іх быў багаты,
Ненажэрлівы такі,
Замыкаў свой скарб вялікі
На чатыры аж замкі.

А ў другога толькі й скарбу
Усяго таго было,
Што старэнькая сякера
Пад залатанай палой.

Ён бандарыў і цяслярыў,
Сек лазу на кашалі.
Бедны быў, ды пакланяўся
Толькі працы і зямлі.

З мазаля і хлеб, і песня.
А зямля вучыла быць
I нясквапным, і цярплівым
У нягодах у любых.

Тым і жыў.
Ды вось аднойчы,
Ходзячы каля ракі,
Незнарок сваю сякеру
Выпусціў бядак з рукі.

Падхапіць хацеў – ды дзе там:
Прагна плюхнула вада...
Закрычаў ён у адчаі:
– Ах ты, горкая бяда!

Як цяпер на свеце жыць мне
Без карміцелькі маёй?
Хоць ты кідайся самому
У вір гэты галавой...

Сеў дзяцюк і аж заплакаў,
Бо гарчэй ад усяго
Знаць было, што не паможа
Ні на волас брат яго.

Але што гэта?!

Ні ветру –

Хвалі ж, хвалі па вадзе...
Вынырае, падплывае
Да яго сівенькі дзед.

Позірк мяккі і прыветны,
Голас дабрынёй гучыць:
– Што з табою, чалавеча,
Мо змагу чым памагчы?

Расказаў сваё няшчасце,
А ў адказ дзядок:
– Чакай! –
Ціха, шчыра ён прамовіў
I нырнуў.
Праз міг:
– Трымай!

I сякеру залатую,
Вынырнуўшы, падае.
Бляск такі ад той сякеры,
Што аж глянуць не дае.

Але дзядзька:
– Не, такога
Зроду я не меў дабра...

Дастае тады другую
Дзед сякеру – з серабра.

Зіхаціць вада, збягае
Срэбнай хваляй з вастрыя.
Уздыхае бедалага:
– Не, і гэта не мая.

Трэці раз на дно рачное
Апускаецца стары
I жалезную сякеру
Падае:
– Твая? Бяры.
А на памяць аб сустрэчы
Забірай і гэтых дзве.
I кладзе да ног мужычых
Тры сякеры на траве...

 

   * * *

Шмат сплыло ці мала часу,
Толькі і багаты брат
Нейк дачуўся пра дарункі
З золата і серабра.

А бядняк і не таіўся,
Што за дзіва з ім было.
Ад зайздрошчаў багацею
Аж дыханне заняло.

Вось бяжыць і ён на бераг
Тое самае ракі
I сякеру выпускае –
Быццам незнарок – з рукі.

Сам качаецца па доле,
Енчыць, бараду скубе:
– Ой, карміцелька-сякера.
Як пражыць мне без цябе?!

А рака ўсё неспакойней,
Хвалі, хвалі па вадзе...
Вынырае, падплывае
Да яго сівенькі дзед.

Позірк мяккі і прыветны,
Голас дабрынёй гучыць:
– Што з табою, чалавеча,
Мо змагу чым памагчы?

А пачуўшы, што за гора,
Моўчкі ён нырца дае
I – жалезную сякеру
Багацею падае.

Той аж замахаў рукамі: –
Што ты, гэта не мая!
Па такому недаломку
Не перажываў бы я!

Хмурыць бровы дзед – і

   ў хвалі, –

Хвалі б’юцца ўсё круцей, –
I з’яўляецца з сякерай
Срэбра чыстага ў руцэ.

– Не мая, о не, і гэта
Не мая! – Багач у крык. –
У мяне была сякера,
З золата... Дастань, стары!

I без слова трэцім разам
У бурлівай той вадзе
З залатой цяпер сякерай
Паказаўся сівы дзед.

– Вось цяпер мая! Ну што ты.
Не марудзь – давай хутчэй!
Скочыў скнара сам за ёю
У ваду і –

   знік з вачэй.


I рака адразу стала
Ціхаплыннай, як была...

Сёння ж мне вось нашаптала,
Пра ўсё гэта расказала.
I легенд яшчэ нямала
Наша памяць зберагла.
 


Крыніца: Ніна Мацяш. Два браты і сякера: паводле беларускай народнай казкі. – Мінск: Мастацкая літаратура, 1975. – 16 с.

 

Похожие статьи:

Ніна МацяшТворчасць Ніны Мацяш

Ніна МацяшНіна Мацяш - Бязладная размова

Ніна МацяшНіна Мацяш - Запозненаю дзікаю ажынай...

Ніна МацяшНіна Мацяш - Незалежнасць

Ніна МацяшНіна мацяш - Дажджынка